EN ISO 415-10 Standardına Göre Açıklıklar İçin Emniyet Mesafeleri

Paketleme makinelerinde ürün giriş ve çıkış noktalarında çoğunlukla açıklıklar bırakılmak zorunda kalınmaktadır. Fakat bu açıklıkların doğru tasarlanmaması çalışanlar için tehlikeli durumlar ortaya çıkarabilmektedir. EN ISO 415-10 standardı paketleme makinelerindeki genel gereklilikleri açıklarken bu açıklıkların nasıl koruma altına alınması gerektiğini de belirtmektedir.

Bu açıklıklardan tehlikeli bölgeye erişim, tünel kapama, otomatik kapanan kapamalar veya ESPE (ışık bariyeri, alan tarayıcı vb.) ekipmanların kullanılması ile engellenebilir. Bu yazının konusu açısından biz sadece açıklıklardaki emniyetli mesafelerden bahsedeceğiz.

Paketleme makinelerindeki açıklıkların emniyetli mesafesi tayininde, açıklıkların boyutları, koruyucuların şekli ve açıklık sonrasında konveyör benzeri taşıma sistemi olup olmaması belirleyicidir.

EN ISO 415-10 standardı açıklıkları 3 ana kategoriye ayırmaktadır. Bunlar:

1- Küçük Açıklıklar: S olarak tanımlanmış olan açıklıklar. Bunlar genişliği veya yüksekliği 120 mm’ye eşit veya az olan açıklıklardır.
2- Orta Boy Açıklıklar: Bunlar Ma, Mb ve Mc olarak 3 kategoriye ayrılmaktadır. Şekil 1’de bu açıklıkların ebatları verilmiştir.
3- Büyük Boy Açıklıklar: L olarak tanımlanan açıklıklar. Şekil 1’de bu açıklıkların ebatları verilmiştir.

Şekil -1 EN ISO 415-10’a Göre Açıklık Tipleri

1- Küçük Boy Açıklıklar:
Genişliği veya yüksekliği 120 mm’den az veya ona eşit olan açıklıklar için (Şekil 1’deki S alanı), açıklıktan en yakın tehlike bölgesine olan emniyetli mesafe asgari EN ISO 13857 standardına uygun olmalıdır.

2- Orta Boy Açıklıklar:
Şekil 1’de Ma, Mb ve Mc olarak tanımlanan bölgelerdir. Buradaki emniyetli mesafe konveyör bulunup bulunmamasına veya makinedeki açıklıktan sonra tünel kapama yapılıp yapılmamasına bağlı olarak değişmektedir.

• Konveyörsüz Orta Boy Açıklıklar (Şekil-2)
  • Ma ölçülerindeki açıklıklardan tehlikeli bölgeye uzaklık asgari (S)1000 mm veya üzeri olmalı.
  • Mb ölçülerindeki açıklıklardan tehlikeli bölgeye uzaklık asgari (S) 1200 mm veya üzeri olmalı.
  • Mc ölçülerindeki açıklıklarda tünel kapama benzeri mekanik korumalar kabul edilmemektedir. Bu bölgeye muting özellikli ESPE cihazları ile önlemler alınmalıdır. EN ISO 415-10 standardında bu korumaların detayları ve uygulama sırasında dikkat edilmesi gereken noktalar verilmiştir.
    

Şekil -2

• Eğik Tünel Koruyuculu Orta Boy Açıklıklar (Şekil- 3)
  • Ma ölçülerindeki açıklıklardan tehlikeli bölgeye uzaklık asgari (S) 850 mm veya üzeri olmalı.
  • Mb ölçülerindeki açıklıklardan tehlikeli bölgeye uzaklık asgari (S) 900 mm veya üzeri olmalı.
  • Mc ölçülerindeki açıklıklardan tehlikeli bölgeye uzaklık asgari (S) 1100 mm veya üzeri olmalı.

Eğik koruyucu açısı (a) 135 ile 90 derece arasında olmalıdır.

Şekil-3

• Konveyörlü Ancak Tünel Korumasız Orta Boy Açıklıklar (Şekil-4)
  • Ma ölçülerindeki açıklıklardan tehlikeli bölgeye uzaklık asgari 850 mm veya üzeri olmalı.
  • Mb ölçülerindeki açıklıklardan tehlikeli bölgeye uzaklık asgari 900 mm veya üzeri olmalı.
  • Mc ölçülerindeki açıklıklardan tehlikeli bölgeye uzaklık asgari 1400 mm veya üzeri olmalı.

Şekil-4

• Konveyörlü ve Tünel Korumalı Orta Boy Açıklıklar (Şekil-5)
  • Ma ölçülerindeki açıklıklardan tehlikeli bölgeye uzaklık asgari 850 mm veya üzeri olmalı.
  • Mb ölçülerindeki açıklıklardan tehlikeli bölgeye uzaklık asgari 900 mm veya üzeri olmalı.
  • Mc ölçülerindeki açıklıklardan tehlikeli bölgeye uzaklık asgari 1100 mm veya üzeri olmalı.

Şekil-5

3- Büyük Boy Açıklıklar
EN ISO 415-10 standardı Şekil 1’de L olarak tanımlanan ebatlardaki açıklıkların bulunması durumunda bu bölgelerde mekanik kapamaların yeterli bir koruma olmayacağını belirtmektedir. Bu açıklıklar için yine muting özellikli ESPE cihazları veya kapı emniyet siviçleri ile izlenen otomatik açılıp kapanan kapamalar kullanılması gerekmektedir. EN ISO 415-10 standardında bu korumaların detayları ve uygulama sırasında dikkat edilmesi gereken noktalar verilmiştir.