Reset (Manual Sıfırlama) Nedir?

EN ISO 13849-1 standardına göre, SRP/CS (Kontrol sistemlerinin güvenlikle ilgili parçaları) içindeki bir makineyi yeniden başlatmadan önce bir veya daha fazla emniyet fonksiyonunu manual olarak geri yüklemek için kullanılan işlev, olarak tanımlanmıştır. Kısaca emniyet fonskiyonlarının devre dışı kalmasından sonra makinenin tekrar çalışmaya hazır hale getirilmesi için kullanılan fonskiyon diyebiliriz.

 

Reset Emniyet Fonskiyonu Olmak Zorunda mı?

Makinelerde birçok fonskiyon bulunmaktadır. Bunların bir kısmı emniyet fonskiyonu oalrak kabul edilirken, birçoğu standart fonskiyon olmaktadır. Bir fonskiyonun emniyet ile ilgili olup olmadığına karar vermek hayati önem arz etmektedi. Çünkü bu karardan sonra fonksiyon tasarımı tamamen değişmektedir.

EN ISO 12100 standardı, emniyet fonskiyonu için „arızası anında risk(ler)in artmasına neden olabilecek bir makinenin işlevi“ olarak tanımlamaktadır. Buna göre reset fonskiyonun arızalanması çalışanlar için ani bir risk artışına yol açıyorsa emniyet fonskiyonu olarak kabul edilmelidir.

Reset fonskiyonu standart bir fonksiyon oalrak kabul edilmesi durumunda standart PLC ler ile izlenebilir. Emniyet fonskiyonu olması durumunda ise emniyet PLC veya röleleri tarafından izlenmeli ve EN ISO 13849-1 standardında belirtilen şartları sağlamalıdır.

Emniyet Fonskionu Olan Reset İçin Şartlar

Emniyet fonskiyonlarının bağlantı mimarileri ilgili makinenin C tipi standardında belirtilmediği sürece risk değerlendirme çalışmasında karar verilmesi gereken bir konu olmakla beraber, reset fonskiyonu minimumda PLc performans seviyesini karşılamalıdır. Bunun için reset fonskiyonu tek kanallı bir şekilde emniyet PLC veya rölesine bağlanmalıdır.

Bir koruma tarafından bir durdurma komutu başlatıldıktan sonra, durdurma koşulu, yeniden başlatma için güvenli koşullar oluşana kadar sürdürülmelidir.

Korumanın sıfırlanmasıyla (reset) emniyet fonksiyonunun yeniden kurulması, durdurma komutunu iptal eder. Risk değerlendirmesi tarafından belirtilirse, durdurma komutunun bu iptali manuel, ayrı ve kasıtlı bir eylemle (reset) doğrulanmalıdır. Manuel sıfırlama işlevi (reset)

— SRP/CS içindeki ayrı ve manuel olarak çalıştırılan bir cihaz aracılığıyla sağlanmalı,

— yalnızca tüm güvenlik fonksiyonları ve korumalar çalışır durumdaysa elde edilmeli,

— kendi başına hareket veya tehlikeli bir durum başlatmamalı,

— kasıtlı bir eylemle sağlanmalı,

— kontrol sisteminin ayrı bir başlatma komutunu kabul etmesini sağlamalı,

— yalnızca aktüatörün enerjili (açık) konumundan çıkarılmasıyla kabul edilmelidir.

Manuel sıfırlama (reset) işlevini sağlayan güvenlikle ilgili parçaların performans seviyesi, manuel sıfırlama (reset) işlevinin dahil edilmesinin ilgili emniyet işlevinden beklenen güvenliği azaltmaması için seçilmelidir.

Reset Butonunun Konumu

Reset butonu tehlike bölgesinin dışında ve tehlike bölgesinde hiç kimsenin olmadığını kontrol etmek için iyi bir görüş alanının olduğu güvenli bir konumda bulunmalıdır. Tehlike bölgesinin görünürlüğü tam olmadığında, özel bir sıfırlama prosedürü gereklidir.

Tehlike bölgesinin net görülememesi durumunda aşağıdaki önelmerl alınabilir.

• Alan Tarayıcı, safety radar veya emnieyt paspası gibi varlık algılamaya yönelik bir emniyet fonskiyonu eklenebilir. Fakat bu genellikel maliyetli ve uygulama açısından birçok zoruluğu içnde barındıran bir çözüm olabilir
• Birden fazla reset konularak çalışanın tüm tehlikeli bölgeleri makien dışından gezmesi sağlanabilir
• Tehlikeli bölge içine bir adet, tehlikeli bölge dışına bir adet reset konularak, tehlikeli bölge içindeki reset düğmesine basılmadan emniyet sıfırlamanın gerçekleşmemesi sağlanabilir. Çalışanların önce tehlikeli bölge içindekini, sonra dışardaki reset butonuna basması sağlanmalıdır. Burada tehlikeli bölge içindeki reset ile dışardaki reset arasına kesinlikle bir zaman farkı koulmalı. Bu zaman farkı aşılırsa sıfırlama döngüsü baştan başlamlıdır.

Reset butonuna, sıralı reset uygulaması hariç, kesinlikle tehlikeli bölge içinden basılamamalıdır.